చెప్పాలని ఉంది ఈ....... నిమిషం

అమ్మత(ధ)నం

అమ్మత(ధ)నం
అమ్మ- అంటే 'అ'న్నిట 'మ'మేకమై' మ'నుగడ నిచ్చేది సమస్త సపర్యలు సలిపి సాకేది –అమ్మ 

సహనం, త్యాగం, ప్రేమ, కరుణ,
దయ, దండన, గాబరా, గారాబం

నానార్థాల, పరమార్థం--అమ్మ
పర్యాయ, పదాల ప్రతి పదార్థం--అమ్మ

సహన గుణంలో భూ మాత
త్యాగ ధనంలో భూ జాత

అమ్మ ప్రేమ ఒడి
ప్రాణి కి తొలి బడి

మమతాను రాగాలు పలికించే --జరి
కరుణ రసం కురిపించే –ఝరి

జగన్మాత స్యరూపం
కన్న తల్లి రూపం

పరమేశుని ప్రతినిది
ప్రతి ఇంట వెలసినది

దిశను చూపే దిక్కుసూచి--అమ్మ
దిక్కై నిలిచే సవ్యసాచి---అమ్మ

ప్రకృతిలో ప్రాణి కోటికి ప్రాణ దాత--అమ్మ
పృద్విపై ప్రతి సృష్ఠి చేయు విదాత--అమ్మ

జంతు జాలంలోను,
పక్షాదులలోను,
అవనిలోన అమ్మతనం
నిండైన కమ్మదనం

సుమాల సున్నితత్వం--అమ్మ
సుమనస్సు కోమలత్వం--అమ్మ

గంగా జలంలోని స్వచ్చందనం -- అమ్మ వాస్తల్యం
పాలలోని తెల్లందనం --అమ్మ మనస్సు
తొలి పొద్దులోని వెచ్చందనం--అమ్మ స్పర్శ
తేనెలోని తియ్యందనం--అమ్మ పిలుపు
వెన్నెలలోని చల్లందనం--అమ్మచూపు
అమృతంలోని అమరత్వం--అమ్మ దీవేన
జనని జన్మే జగతికి మూల ధనం

ప్రాణాన్ని పనంగా పెట్టి, పతి ప్రతిరూపాన్ని
పృద్వి పైకి పట్టుకొచ్చే పరమపావని--అమ్మ

తాటకు మంట వంటిది- అమ్మ కోపం
తామరపూల దండ వంటిది- అమ్మ దండన

పిల్లలా గాబరాపడినా,
తల్లిలా గారాబం పెట్టినా
ప్రేమించినా, కోపించినా,
దండించిన,దగ్గరకు తీసినా

పిల్లల క్షేమమే తన క్షేమమని తలిచే మాత
ఇలలో ఇంటింట వెలసిన ప్రత్యక్ష దేవత

ఆదరించి అక్కున చేర్చుకుంటుంది
అభయమిచ్చి అండగా నిలుస్తుంది--అమ్మ

ఊయల పాటగా లాలిస్తుంది
కంటికి రెప్పలా కావలి కాస్తుంది---అమ్మ

బిడ్డ కంటిలో నలుసు పడితే
తన కన్నులో కన్నీరొలికిస్తుంది---అమ్మ

బిడ్డ కడుపు నిండితే
తన ఆకలి తీరునని ఆశిస్తుది--అమ్మ

బిడ్డ ఎదుగుదల చూసి
మనసులో ఉప్పొంగి పోతుంది--అమ్మ్మ

బిడ్డ నడ(త)క లో తడబడితే
తల్లడిల్లి కృంగి పోతుంది --అమ్మ

అమ్మ గురించి, అనంతమైన ఆకాశం గురించి
చెప్పాలంటే భాష చాలదు, ఆశ తీరదు.

ఐనా ఈ చిరు ప్రయత్న మేదో చేశాను
నాకు తోచిందేదో వ్రాసాను
అమ్మలందరికి అభివందనం

Wedding Events

Wedding Events Weddings occupy a very significant place in Indian Culture. Hindu weddings are especially bright and filled with rituals and celebrations for several days. Wedding marks the beginning of a new relationship, not just between two individuals but also between two families, and there are various moments in the wedding ceremonies that help to build new relationships. Indian wedding is not just about serious rituals and customs, but even fun filled rituals and frothy moments that lighten the moods and remain as cherishing moments in the coming years. Wedding traditions vary across religion, caste, ethnicity, language and region. When we have a complete understanding of what a particular ritual means and why it is done, it is all the more fun to perform. Here I have described some of the rituals that will take place during my wedding to the best of my ability. Read on and have fun! Mehendi/Sangeet Mehendi or “Gorintaku ” as it is called in telugu plays a very important part for the bride in the Indian weddings. The bride-to-be gets her hands and feet decorated with henna ( mehndi). Young girls and ladies too have Mehndi put on their hands as a symbol of joy, participation and happiness. It is also said that the darker a bride’s mehendi becomes, the more her husband-to-be loves her. Now how much of this myth is a fact is yet to be decided. This function wherein all the ladies apply mehendi to their hands and have fun by singing and dancing along is called “Sangeet” in North India. Though it is not a traditional function in Andhra Pradesh, I have included it in my wedding to have more fun. There will be antakshari, singing, dancing and loads of fun. So this is the place to be if you looking to have some MASTI!!! Pelli Kooturu Cheyyadam (Bride Making Ceremony) A day or two before the wedding, an auspicious day and time are decided. At this appointed hour, oil is applied to the bride-to-be’s head, face, arms and legs. Then turmeric roots are ground to powder in front of the bride-to-be by older married ladies. Then the bride-to-be is given a ceremonial bath and the adorned in new clothes, jewellary and flowers in her hair. “Kalyana Tilakam” is decorated on her face between her eyebrows. She is then blessed by everybody present. Now officially she is the “Bride” and she cannot leave the house till the day of her wedding. Pelli Koduku Cheyyadam (Groom Making Ceremony) An auspicious date and hour are set for the groom making ceremony one or two days before the wedding day. On the appointed hour, oil and turmeric are applied to the groom-to-be on his head, face, arms and legs. He is then given a ceremonial bath. After the bath he is given traditional white dhoti to wear. Then his face is adorned with “Kalyana Tilakam” and everybody present blesses him. Now he is the “Groom” officially. He also cannot leave the house till the wedding day. Snatakam/Kasi Yatram (Trip to Varanasi) Snathakam ritual takes place at the bridegroom's residence before the muhurtham. As a part of this custom, the groom is asked to wear a silver thread on his body. The ritual is conducted a few hours prior to the wedding. After reciting the Vedic verses, the groom pretends to go on a Kashi yatra. He shows that he has discarded the worldly pleasure an is no more interested in leading a family life. He is then stopped by the brother of the bride, who persuades him to assume the responsibility of a householder. Eduru Sannahalu (Ceremony Facing Each Other) This is a fun event where the Bride and the Groom are made to stand face to face at a distance of about 15-20 feet. Bedsheets are held over the Bride and the Groom like a canopy. The relatives then apply pink colored powder to each other’s faces as a symbol of celebration. The Bride and the Groom try to make the other walk towards them by themselves walking the least. Relatives of the Bride persuade the Groom to come forward, where as the relatives of the Groom persuade the Bride to come forward. Finally the Bride and the Groom meet and exchange garlands. A large “Madapam” or canopy is erected and decorated with mango leaves, banana palms and flowers. The oldest member of the Bride’s family applies “kumkum” on the groom’s forehead and escorts him to the “Mandapam”. Vara Pooja (Pooja to the Groom) The feet of the Groom are washed with milk and wiped off with silk. Colored water and aarti is given to the groom to ward of evil spirits and then thrown away at a far off distance. Gauri Pooja Before the Sumuhurtam, the Groom already starts his rituals in the “Mandapam” during which time, the Bride is performing Pooja to Goddess Parvati (Also known as Gauri) in another room. She prays to Goddess Gauri to bless her with a happy married life, and during this pooja the Bride is not supposed to utter a single word. At an appointed time, the priests at the “Mandapamm” ask the Bride to be brought out to join the main wedding ceremony. Kanya Daanam (Gifting of the Bride) Kanyadaan is the ceremony in which the girl's family hands over their daughter's responsibility to the groom. During the ceremony, the bride sits in a bamboo basket. Her maternal uncle brings her to the mandapam. Until the completion of the kanyadaan, the bride and the groom are not allowed to look at each other and therefore, they are separated by a curtain that is place between them, as a partition. Thereafter, the bride's parents wash the groom's feet, assuming him as an 'avatar' of God. Sumuhurtam/Jeelakarra-Bellam (The Main Wedding Ceremony) An auspicious time for marriage is pre-chosen which is known as “Sumuhurtham”. At this appointed time, amidst shlokas from Vedas being recited by the priests, the Bride and the Groom apply Jeelakarra-Bellam (a paste made from cumin seeds and jaggery) on each other’s heads at exactly the same moment. The bitter taste of cumin seeds and the sweetness of jiggery cannot be separated, communicating that the bride and groom are supposed to become inseparable thorough life’s bitter and sweet times. It is also said that, when the couple touch each other’s heads with the Jeelakarra-Bellam paste in between, there is complete interchange of each other’s thoughts and destinies, thus making their lives completely inter-linked. Kanaka Dhaarana The Bride ties a string fastened to a piece of turmeric (called Kanakam) around the Groom’s wrist to bind them by a religious vow. The Groom now gets the right to touch the Bride. Thereafter, the Groom ties a Kanakam to the Bride’s wrist. Mangalasuthra Dhaarana The Bride and Groom are given white clothes which have been drenched in turmeric water and dried. These are called Madhuparkalu. Both Bride and the Groom don these clothes and reenter the “Mandapam”. The Bride is brought in a procession where ten married women accompany the Bride. Out of the ten, six hold plates containing a mixture of rice an turmeric called “Talambralu”. The remaining carry small-lit lamps which are made from a mixture of flour, sugar nad milk. Rice represents abundance and lit lamps indicate sweetness and light. Mangalasuthras are two gold sacred lockets tied in a turmeric thread that is to be tied around the Bride’s neck by the Groom. The Mangalasuthra (Thali) Dhaarana is timed at an exact auspicious hour. The Bride is seated facing eastward and the Groom is facing westward, ties the gold Mangalasuthra around the neck of the Bride by making three knots (moodu mullu). As the Groom ties the Mangalasuthra, the Nadaswaram drums are beaten loud and fast, so as to muffle any inauspicious sound at the critical hour. This is called “Getti Mellam”. As it sounds, the Sumangalis (married ladies) sing, “Gauri Kalyaname, Vaibhogame!” The Vedic hymn recited by the bridegroom when he ties the knot is -  MANGALYAM TANTUNANENA MAMA JIVANA HETHUNA | KANTHE: BADHNAMI SUBHAGE! SANJIVA SARADA: SATAM || "Praying the Almighty that I be blessed with a long life, I tie this knot around neck, Oh! Sowbhagyavati, may Providence bestow on you a fulfilling life of a 'Sumangali' for a hundred years to come!" Paanigrahanam (Accepting the Bride)  This means holding hands. The Groom stands facing west and the Bride sits in front of him facing east. The Groom holds the left hand of the Bride with his right hand, as a symbolic gesture of accepting her as his Bride. The Groom recites vedic hymns for happiness, long life and a lifelong relationship. Talambralu This is a fun event where the Bride and the Groom put Talambralu over each other’s heads. This event is usually followed by some fun games between the Bride and the Groom, such as playing with flower balls, picking a ring froma vessel filled with water. Sapta Padhi (Seven Steps) As a part of the Saptapadi ritual, the groom and bride walk seven steps together around the fire, while chanting mantras. When the pheras are conducted, the pallu of bride's sari is tied to one end of the groom's dhoti.  Sindhura Dhaarana and Sthaalipaakam The Groom places kumkuma (Red colored powder) on the Bride’s hair symbolizing her as a married woman. The Groom then slips silver toe rings on the Bride’s feet. The Bride is also adorned with a string of black beads (nalla poosalu), to protect her from the evil eye. Arundhati Darshanam (Viewing Arundhati Star) Arundhati Darshanam is the showing of the saptharishi mandala and the small star Arundhati underneath the star of Vashishtha. The Groom shows the Bride the star Arundhati and also Dhruva, the Pole Star. Arundhati, the wife of Vashishtha Maharishi exemplifies the ideal wife ~ the emobidiment of charity and Dhruva attained immortality through single-minded devotion and perseverance. This symbolizes the virtues to be emulated throughout marital life. Appaginthalu (Gifting over the Bride to the Groom’s Family) One of the important ceremonies associated with the wedding is the handing over ceremony. This bears a lot of emotional and sentimental significance to the Bride’s family. During this ritual the Bride is handed over to the Groom and his family by the Bride’s parents, amidst tears and emotions, with a request to look after their daughter for the rest of her life. After this the Bride leaves her parent’s house permanently to spend the rest of her life at her husband’s house.  Ashirvadam (Blessings) The Groom’s parents bless the couple and offer a cloth or flower to the Bride (now their daughter-in-law), symbolizing her joining of the Groom’s family. All those assembled shower flowers on the couple and bless them, completing the marriage. Gruhapravesam At the Groom’s house the couples are welcomed with auspicious songs and the Bride enters the Groom’s house for the first time with the first step being taken with the right leg. Satyanarayana Pooja On the first day of the Bride in the Groom’s house, the couple performs Satyanarayana Pooja which signifies a good start to their future life

సప్తపది ఏడడుగుల బంధం

                               సప్తపది ఏడడుగుల బంధం

           

                               మేము           ఒకరికి ఒకరై తోడు నీడై 

                                                      సంతోషాల ముఖద్వారం లో వేసే 

                                                      మురిపాల ముద్దు  ముచ్చట్ల మొదటి అడుగు

 

             హృదయ అంతరంగాలలో

             ప్రేమ భావ తరంగాలతో వేసే
             నింగికెగసే రంగవల్లికల రెండో అడుగు 

                                               

           పెద్దల పట్ల వినయ విదేయాతల్నిచూపిస్తూ
           సత్సంప్రధాయల సంరక్షణ కోసం వేసే
                                                   ముచ్చటైన మూడో అడుగు

 

                                                    వేద ధర్మానికి వన్నెలు దిద్దుతూ

                                                    భారతీయ సంసృతికి నిలువేతు సాక్ష్యం గా వేసే 

                                                    నాణ్యమైన నాలుగోవ అడుగు

 

                                                   ఉభయ కుటుంభాల ఔన్నత్యాని
                                                  దశదిశలా వ్యాపింపజేస్తూ  వేసే
                                                  అభిజాత్యానికి ఆలవాలమైన ఐదోవ అడుగు

                                                      

                                                  గృహస్తాశ్రమ స్వీకారానికి
                                                 శ్రీకారం చుడుతూ వేసే
                                                 ఆనందదాయకమైన ఆరోవ అడుగు

 

                                                అనంత ప్రేమ వాహినిలో విహరిస్తూ
                                                జీవన వసంతాన్ని స్వాగతిస్తూ వేసే
                                                సత్యశివ సుందరమైన సప్తపది

**నానీడనన్నొదిలివెళ్ళింది**

                                     **నానీడనన్నొదిలివెళ్ళింది** 
"సిగ్గు లేదూ ?!! ఎప్పుడు చూడు? జ్ఞాపకాల నీడల్లో తచ్చాడతావు నన్నొదిలి " అంది నా నీడ!
మరి? పోనీ నువ్విస్తావా ఊపిరి? అన్నాను నవ్వుతూ..

"చుట్టూ ఉన్న మనుషుల్ని, మమతల్ని వదిలి
ఎప్పటివో జ్ఞాపకాలతో గడుపుతావేంటి?
ఉండు!! మింగేస్తాను వాటిని " అంది నీడ!

ఇదుగో! నా జ్ఞాపకాల జోలికి పోకు!
వద్దక పోతే నన్నొదిలి వెళ్ళిపో ! అన్నాను.

నీకు తెలుసో లేదో?
నేను లేకపోతే నువ్వుండవు అంది.

అసలు నీ అస్తిత్వానికి కారణమే నేను అన్నాను.

కసిగా చూసింది...
కొంటెగా నవ్వేను!!!

సీన్ కట్ చేస్తే......

నలుగురు మోసుకెళ్తు న్నారు నన్ను .. కాటికి!!
నాతో పాటూ ఊక్కుంటూ వస్తోంది నీడ!
కాలే వరకూ ఉండి,
కాష్టాన్ని చూసి,
పకపకా నవ్వుతూ
నన్నొదిలి వెళ్ళింది నా నీడ!

పిచ్చిమొహం!
దానికి తెలీనిది ఒకటుంది .
తమ నీడతో వివాదిస్తున్న మరొకరికి
నేను జ్ఞాపకాల ఊపిరినయ్యేనని !!

***మీ................ జ్యోతి****

ఏమో ఎక్కడుందో.........

ఏమో ఎక్కడుందో కూసే కోయిలా
నాతో ఏమిట్టందో ఊహించేధేల....
ఎదో ఊయల ఊగే కోరిక...
ఎదో మాయలా అలే సరిగమ....

ఉండిపో.....

నువ్వు ఎదురుగా ఉంటే కాలం తెలియదు గా
నిన్ను చూడకపోతే ప్రాణం నిలువదు గా
గుండెకు ఊపిరి లా
మరు జన్మకు ఆయువు లా ఉండిపో..

ఎదురుకొగలవా.......

కలలో మొదటి పరిచయం గురుతు ఉందా
సరేలే చెలిమి పరిమళం చేరుగుతుందా
చేలివైన జంట నువ్వా
కలలోనే నీ కొలువా
చెలిమైన వెన్నెలవా
నిజమైన నా కలవా
నిను వీడగా కొనగోట మీటితే ఎదురుకొగలవా

నా ప్రియుడి చిరు నవ్వు............

చుక్కలనడిగా ఆ... మెరుపు ఎక్కడిదని
చంద్రుడిని అడిగా ఆ.... చూపుకు అర్ధమేమిటని
వెన్నెల ని అడిగా తన చలువ ఎక్కడిదని
మబ్బుల ని అడిగా తన పయనం ఎక్కడికని
అవి చూపించాయి నా ప్రియుడి చిరు నవ్వుని

మరు జన్మ ఎత్తి......

ఏ కులమని... ఏ మతమని....అడిగాను మబ్బులని
ఏ ఊరని....... ఏ దారని........ అడిగాను మెరుపులని
ఏ రంగని....... ఏ రూపని.......అడిగాను ఉరుములని
ఏ జాతని....... ఏ నీతని........ అడిగాను వర్షాని
తమలో తమకేమి భేదం లేదని చెపాయి.........
 చినుకులుగా నేల రాలి చివురులు గా మరు జన్మ ఎత్తి
చెలిమికి చిరునామా తమ కలయికేనని చేపకనే చెపాయి విరబూసిన వసంతంలా మారి 

వీడి పోలేను నిన్ను............

కలత చెందితే ఒక్క నిమిషం కరిగే కనీరై మరు నిమిషం
మొహమోస్తే ఒక్క నిమిషం మరిగే ముదై మరు నిమిషం
తాపమోస్తే ఒక్క నిమిషం తడిసే వలపు వానలో మరు నిమిషం
కలగా కలిశాను ఒక్క నిమిషం
నిజమై నిలుస్తాను ప్రతి నిమిషం
నీలో సగమైన నేను వీడి పోలేను నిన్ను ఎ... నిమిషం

వసంతానికి చిహ్నాలు.........

పువ్వులో సుగంధం
కూరి విప్పిన నెమల ఆనందం
కదేవి చిహ్నాలు వసంతానికి

నీ రాకను గుర్తించడానికి......

వేల పదములేల ఒక్క  మాటను చెపడానికి....
కోటి స్వరములేల ఒక్క రాగాని పలికించడానికి....
చిన్న చిరు నవ్వు చాలదా నీ రాకను గుర్తించడానికి......

నేనేమి చేశాను పాపం........

మేఘాలతో స్నేహం...,,
కనీటితో కాపురం...,,
చేశాను నేను కొధి కాలం...,,

మౌనం తో గానం....,,
సంగీతం తో సహజీవనం..,,
చేశాను నేను కొధి కాలం...,,

తెలి మంచుకు...,,
తెర చాటు కన్యకు అయ్యా దూరం దూరం.....,,
మదిన కూడా తలచినా నేరం నేరం....,,
నేనేమి చేశాను పాపం పాపం.....,,

కవినై మిగిలాను ఆజన్మాంతం....,,,,,

చుట్టూ నిశి....

చుట్టూ నిశి నన్ను కముతుంటే...
నా నీడ నన్ను వీడి పోతే...
నీ దారి వేరంటూ గమ్యం పిలుస్తుంటే...
కన్నీరు తప కాలం కనపడదు....

నా గుండె ఝాలుమంది...

పావడ కాస్త పైకి లేపి నువ్వు కోవెల వాకిలి దాటుతుంటే... నీ కాలి గొలుసు లో వేలాడే ఒక మువ్వ ఘలుమంది...
వర్షం లో నిలువెల తడుస్తూ విదిలించిన వాల్జడలో జారి.... ఆ.. చిరు చినుకులు నా చెంపల పై పడి వోలు ఝాలుమంది.....
వోలంత నువ్వు కళ్ళు చేసుకుని చూస్తున్నది నా తడిసిన వోళ్ళని...... తెలిసిన క్షణమే ననే అల్లుతూ సిగ్గు అలుకుంది..
ఎగురుతూ నువ్వు పండాన్దుకోనుటలో ఎగసి పడే నీ సొగసులని... తొంగి తొంగి నేను చూస్తుంటే చెంప చెల్లుమంది...

నా గుండె ఝాలుమంది...

మనిషి తన మరణం కోసం..........

మనిషి తన మరణం కోసం ఎదురు చూసే పరిస్థితి ఎపుడు వస్తుందంటే............
తనకంటూ ప్రపంచం లో ఎవరు లేనపుడు..
చుట్టూ ఎంతమంది ఉన్నా ఈ ప్రపంచం లో తానోకదే ఉన్నటు అనిపించినప్పుడు..

మనసే ఎదురు...........

మనసే ఎదురు తిరిగి మాట వినదే
కలిసే ఆస కలిగి కునుకు పడదే
మొదలైన నా పరుగు నీ నీడలో నిలుపు
తుదిలేని ఊహలకు నీ స్నేహమే అదుపు
ప్రణాయానికే మన జంట నేర్పదా కొత్త మైమరపు